در فصل سرما بخاطر کاهش توان دفاعی بدن کسانی که ناتوان تر هستند زود به بيماری مبتلا شده و آنرا به ديگران منتقل می کنند، در اين بين بيماری های حنجره و گلو در بلژيک فراوان است.
لارنژيت به ورم حنجره گفته مي شود كه در صورت بروز تند (در چند روز) لارنژيت حاد ناميده مي شود و در صورت بروز آرام (در چند هفته) به آن لارنژيت مزمن مي گويند.
لارنژيت حاد با سرفه و درد گردن و تب وخشونت صدا خود را نشان مي دهد. علت آن عفونت هاي ويروسي، بد کار کشيدن از حنجره در زمان گفتگو و آواز خواندن، استنشاق بخار و گازهاي سمي يا داغ، خوردن مواد سوزاننده شيميايي يا پريدن آنها به داخل حنجره، عفونت باكتريايي مثل استرپتوكوك و ديفتري و سل و قرار گرفتن در هواي خيلي سرد است.
درمان لارنژيت حاد
براي درمان لارنژيت حاد بايد موارد زير را رعايت كرد:
- استراحت در منزل با صحبت نكردن
- کاهش سخن گفتن حتی بصورت پچ پچ
- نوشيدن نوشيدني هاي ترش و گرم
- مصرف فراوان آب
- دوری از دود سيگار
- استفاده از بخور و رطوبت كافي
- خوردن خلط آورها
- مصرف داروهاي ضد درد
- درمان آنتي بيوتيكي بدستور پزشک
لارنژيت مزمن
لارنژيت مزمن خود را با سرفه، خشونت صدا و سستی و خستگي در صدا نشان مي دهد.
علل آن شامل بدرازا كشيدن لارنژيت حاد، بدبکاربردن حنجره در هنگام گفتگو و آواز خواندن، سيگار کشيدن، سل، سيفليس، سرطان می باشد.
لارنژيت مزمن با بيرون زدن چرک همراه است و درمان آن با نابودی علت و استراحت دادن به حنجره با حرف نزدن و آواز نخواندن ممکن می شود. در نوعي از لارنژيت مزمن كه كورديت پوليپوئيد ناميده مي شود، جراحي با ليزر مورد نياز است.
همچنين کسانی که فرياد می کشند و به حنجره ی خود فشار می آورند نيز از بيماري های گلو، حنجره و تارهاي صوتي زير رنج مي برند:
- لارنژيت حاد
- لارنژيت مزمن
- دانه هاي حنجره (گره آواز خوان)
- زخم هاي تماسي حنجره
- گرانولوم تارهاي صوتي
بيماري هاي حنجره
يكي از وظايف اصلي حنجره ايجاد صوت ميباشد اين عضو علاوه بر ايجاد صوت وظيفه محافظت از ريه در جلو گيري از ورود مواد غذايي به ان و همچنين محل عبور هوا به ريه را بعهده دارد
از اين جهت علائم بيماري هاي حنجره شامل اختلال در كيفيت صوت و تنگي نفس بطور اعم ميباشد. بيماري هاي حنجره به دو دسته خوش خيم و بد خيم تقسيم ميشود.در فرم خوش خيم ان كه عمدتا در صورت استفاده غير حرفه اي از حنجره و يا بيماري هاي عفوني ويروسي چون كروپ(خروسك) و طيف وسيعي از بيماري هاي ديگر است
اما مهمتر از فرم خوش خيم ان سرطان هاي حنجرهاست كه متاسفانه بدليل مصرف بيش از حد سيگار رو به افزايش است و در صورت عدم مراجعه زودرس بيماران در جراحيهاي ان مجبور به خارج كردن كل حنجره بخاطر نجات جان بيماران خوا هيم شد
مجدد ذكر مطالبي چند ضروري است .
معلمين، خوانندگان، مداحان، دوره‌گردان و كسانيكه پرحرف هستند اگر زمانيكه تغيير صدا پيدا مي‌كنند به كارشان ادامه دهند روي تارهاي صوتيشان برآمدگي ايجاد ميشود كه با گرفتگي صدا همراه خواهد بود.
اين يک عارضه خوش خيم است كه با يكي دو هفته استراحت بهبود مي‌يابد اما اگر ادامه يابد در مرحله بعد درمانش به صورت جراحي با ليزر و يا جراحي ميكروسكوپي خواهد بود.
تومورهاي بدخيم جز تومورهاي شايع سر و گردن است كه معمولاً شيوع سني بين 50 تا 60 سالگي دارند.
در دهه هاي گذشته ابتلاي مردان به اين بيماري نسبت به زنان 15 برابر بوده است افزود: سالهاي اخير مطابق آمار جهاني اين نسبت به 4 برابر رسيده است يعني در مقابل هر 4 مرد يك نفر زن در معرض ابتلا قرار دارد.
علت اين تغيير فاحش در چند دهه اخير بيشتر وارد شدن خانمها در محيط‌هاي اجتماعي است كه اين امر باعث تماس بيشتر آنها همانند مردان با محيط‌هاي آلوده به مواد شيميايي است.
ريزفاكتور بعدي در ابتلاء به تومور حنجره استفاده از سيگار است. مصرف الكل و مشروبات الكلي نيز از فاکتورهاي مهم ديگر به حساب مي‌آيد به بيان ديگر كسانيكه هم سيگار مي‌شكند و هم مشروبات الكلي مصرف مي‌كنند ريسك ابتلا به سرطان حنجره در آنها تشديد مي‌شودهمچنين گفته ميشود كسانيكه يك سرطان در نقطه ديگر بدن دارند ابتلا آنها به دومين سرطان مي‌تواند سرطان حنجره شد.
تومور روي تارهاي حنجره جزء شايع‌ترين نوع سرطان حنجره است و تومورهاي بالاي اين تارها و تومورهاي زير اين تارها در دراجات بعدي شيوع قرار مي گيرند.
عمده علائم ابتلا به اين بيماري را در گروه اول گرفتگي صدا دانست و گفت: هر فردي كه سنش بين 50 تا 60 سالگي باشد اگر بدون علت خاصي دچار گرفتگي صدا شود و اين گرفتگي بيش از يكي دو هفته به طول بيانجامد بايد براي معاينه و تست مراجعه كند
بسته به اينكه بيمار در چه مرحله‌اي از بيماري است يايد درمانش متفاوت باشد. در واقع يك اصل در كل سرطان‌ها صادق است و آن اينكه هر چه بيمار زودتر براي تشخيص مراجعه کند درمانش بهتر است و بايد توجه داشت که شايع‌ترين نوع سرطان حنجره سرطان تارهاي حنجره است و اگر در مراحل اوليه تشخيص داده شود درمانشان از طريق راديوتراپي تا 90 درصد نتيجه‌بخش خواهد بود.
سرطان حنجره چیست؟
حنجره (Larynx) بخشی از مجرای تنفسی و عضو اصلی تولید صدا است که در جلوی گردن و پایین زبان قرار دارد و متشکل از چندین غضروف است که در تنفس، تکلم و بلع نقش مهمی را ایفا می‌کند.
سرطان حنجره نوعی بیماری است که حاصل رشد خارج از کنترل و نامنظم یاخته‌های بدخیم در حنجره و بافتهای اطراف این عضو است. این بیماری اغلب در افراد بالای ۴۰ سال شایع است و تظاهر آن در افراد زیر ۲۵ سال بسیار نادر است. مردان تقریباً به میزان ۴ برابر زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
علائم هشدار دهنده سرطان حنجره
• گرفتگی طولانی مدت صدا و یا تغییرات آهنگ صوتی بدون وجود علت بارز
• احساس وجود توده ای در گلو
• برآمدگی در ناحیه گردن
• تنگی نفس در اثر فعالیت
• سرفه مزمن
• سختی و یا احساس درد هنگام بلع
• سرفه همراه با خلط خونی
• غده‌های لنفاوی متورم و سفتی در گردن
• احساس درد در هنگام لمس گلو
• تنفس صدادار
• بوی بد دهان
• گوش درد ( بدون وجود علت عفونت )
• کاهش وزن
سبب شناسی: سرطان زایی سرطان حنجره
عامل مستعد در تظاهر سرطان حنجره مانند هر سرطان دیگری تداخل در نظم تقسیم یاخته‌ها است. تحقیقات آماری و بالینی روند بدخیمی بیماری سرطان حنجره با عوامل زیر ارتباط می دهند:
• استعمال دخانیات
• زیاده روی در نوشیدن مشروبات الکلی
• استنشاق گرد وغبار فلزات و چوب
• تماس با آلاینده‌‌های شغلی مانندآزبست،( پنبه نسوز)، اسید سولفوریک ، نیکل
• پولیپ‌ها (ضایعات) تارهای صوتی
• التهاب مزمن تارهای صوتی
• سن – افراد بالای ۴۰ سال بیشتر در معرض ابتلا به سرطان حنجره هستند
• جنس – مردان تقریباً به میزان ۴ برابر زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند
• نژاد- سیاه پوستان درصد بالاتری را نسبت به سفید پوستان در ابتلا به سرطان حنجره نشان می‌دهند
الگوهای تشخیص سرطان حنجره
با توجه به وضیعت عمومی سلامت فرد، بررسی های تشخیص سرطان حنجره ممکن است شامل:
• معاینه ساده حنجره ، غده‌های لنفاوی و ناحیه گردن توسط پزشک
• پرتو نگاری از حنجره با تابش اشعه X
• رادیوگرافی از حنجره توسط دستگاهی بنام فلورسکوپ ( fluoroscope) جهت بررسی شکل و حرکت ساختار حنجره
• معاینه سطح داخلی حنجره با استفاده از دستگاهی بنام لارنگوسکوپ (لارنگوسکوپی- laryngoscopy)
• عکسبرداری ساده قفسه سینه
• سی تی اسکن (Computerised tomography scan)- در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن تعدادی عکس توسط اشعه ایکس، تصویری سه بعدی از بدن را نشان می دهد و از این طریق محل و اندازه دقیق ضایعه و پراکندگی تومور به بخش های دیگر مشخص می شود.
•پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی (MRI Scan) – این آزمایش مشابه سی تی اسکن است با این تفاوت که به جای تابش اشعه X از مغناطیس جهت عکسبرداری از اعضای بدن استفاده می شود. در این آزمایش بیمار به مدت ۳۰ دقیقه به طور ساکن درون اتاقک این دستگاه می ماند و تصاویر مقطعی از بدن او تهیه می شود.
•نمونه برداری یا بیوپسی (biopsy)- بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت مورد نظر. این آزمایش بسیار مهم است زیرا مطمئن ترین روش برای تشخیص سرطان به حساب می آید.
الگوهای درمانی سرطان حنجره
انتخاب نوع الگوی درمان بستگی به سابقه بیماری شخص، نوع و محل سرطان حنجره و وضعیت سلامت عمومی بیمار دارد.
معمول‌ترین الگوی درمان سرطان حنجره پرتو درمانی است.
درمان در مراحل پیشرفته بیماری مستلزم جراحی و خارج کردن ضایعه بدخیم و بافتهای درگیر و یا پرتو درمانی پس از جراحی است. در عمل جراحی بخشی یا تمام حنجره (لارینژکتومی laryngectomy-) برداشته می‌شود.
در شرایطی که تمام حنجره به طور کامل برداشته می‌شود، گلوگاه را می‌بندند تا عمل بلع به طور طبیعی انجام شود و بالای نای به منفذی از پوست بخیه زده می‌شود (تراکئوستومی tracheostomy) تا هوا از این راه وارد ریه شود. در چنین شرایطی تنفس به جای دهان و بینی از طریق این منفذ یا شکاف صورت می‌گیرد. در صورت برداشتن کامل حنجره روش صحبت کردن از راه مری به بیمار آموزش داده می‌شود و یا از حنجره مصنوعی (مکانیکی یا الکتریکی ) استفاده می شود.
هنگامی که سرطان حنجره مهاجم شده و به دیگر بافتهای بدن و غدد لنفاوی سرایت کرده باشد غده‌های لنفاوی و بافتهای تراریخته اطراف گردن هم برداشته می‌شود. سرطان مهاجم و پیشرفته حنجره بیشتر نواحی گردن را در بر می‌گیرد تا نقاط دورتر بدن، از این رو شیمی درمانی، الگوی معمول درمان سرطان حنجره به شمار نمی آید.
معمولا پس از درمان، فعالیتهای طبیعی بدن به تدریج از سر گرفته می شود و رژیم غذایی خاصی ضروری نیست اگر چه پس از جراحی برای مدتی از رژیم درمانی مایعات استفاده می‌شود تا التیام بافت آسان تر صورت گیرد.
پس از درمان، مراقبت‌های منظم پزشکی الزامی است تا پیشرفت احتمالی بیماری تحت کنترل باقی بماند
به گفته يك متخصص گوش و حلق و بيني؛ معلمان، خواننده‌ها و نيز افرادي که با صداي بلند و بيش از حد صحبت مي‌کنند بيش از ساير افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان حنجره قرار دارند.
مركز جراحي پارس با مجربترين كادر پزشكي آماده ارائه خدمات در زمينه استرويوسكوپي حنجره (عكس برداري حنجره ) به تمامي بيماران محترم مي باشد.
